De verlichting in balans

Sta je in de spotlight? Of zit je in het donker? In de omgevingspsychologie wordt veel aandacht besteed aan het belang van goede verlichting. Mensen kunnen daardoor rustiger worden of juist actiever. En hoe zit het met het dag- en nachtritme van jouw bewoners? Verlichting kan hier ook een positieve invloed op hebben! Tijd om het licht eens te schijnen op de verlichting bij jou in de huiskamer! Bedenk eens hoe het bij jou thuis is. Als je ‘s ochtends naar beneden komt, doe je waarschijnlijk de verlichting wat feller aan, dan wanneer je ‘s avonds voor het slapen gaan nog een kopje thee drinkt. Waarom doe je dat? En hoe pas je dit toe in je werk?

Biodynamische verlichting

Zeker bij mensen die lijden aan dementie is de kans groot dat het dag- en nachtritme verstoord is. Laat ‘s ochtends langzaam een lamp aan gaan in de slaapkamer. Deze ‘wake-up-light’ kan er voor zorgen dat het ritme wordt verbeterd. Heb je deze niet? Je kunt altijd aan familieleden vragen of ze er een mee kunnen nemen. Speel desnoods met de gordijnen, beetje, heel of half open.

Over de dag heen kun je in de woonkamer zorgen met biodynamische verlichting dat er een natuurlijk verloop is. Zo kun je het ritme, waar de bewoners vaak moeite mee hebben of krijgen, op een natuurlijke manier versterken. En gaan ze daardoor beter slapen? Dan zorgt dat voor diverse positieve effecten, zoals beter eten en betere gemoedsrust.

Crowd control

Naast de ervaring in de zorg kunnen we soms ook putten uit een andere bron. Zo heb ik een aantal jaar geleden een project mogen doen hoe mensen lopen in een concertzaal. We wilden dat mensen sneller naar bepaalde plekken toe gingen, waardoor er het minder druk was op het centrale plein. Je kunt looproutes versterken met borden. Het grootste effect bereikte men door de verlichting in de gang feller te maken. Daardoor lopen mensen sneller die kant op. Je zult misschien denken, wat kan ik met die concertzaal? Kijk eens bij jullie. Lopen mensen door alle gangen heen? Of zijn mensen in verhouding de weg vaker kwijt op een speciale plek? Ga eens op die plek staan en kijk of je via de facilitaire afdeling kunt regelen dat de verlichting in de verte feller wordt gemaakt. Daardoor durven mensen eerder die kant op te lopen.

Huiskamerzitjes

In de huiskamer zie je ook dat de verlichting beïnvloed waar mensen gaan zitten. Overdag gaan mensen sneller zitten in een lichter gedeelte. Is een hoekje niet zo populair? Kijk of je dit kunt versterken met een andere lamp. Of draai de stoel net iets meer richting het raam. Soms zijn het maar kleine aanpassingen die een groot verschil kunnen maken!

Kleur

Een lamp aan, een lamp uit of een lamp kiezen met iets meer lumen. Deze stappen zijn vaak wel te regelen via facilitair. Wil je ‘next level’ met de verlichting? Dan gaan we door met de kleur. Hoe warmer de kleur, hoe beter er gegeten wordt. Ik heb ik een onderzoek mogen doen naar de invloed van gele en rode verlichting in een groot restaurant. Uit meerdere onderzoeken bleek dat geel en rood een eetlust bevorderend effect hadden. Ik heb het toen zelf ook mogen zien!
Doordat er meer kans op ondervoeding dan op te veel eten is, is het interessant of jullie hier ook wat mee kunnen! Irriteer jij je aan die witte lamp op de afdeling? Kijk dan eens of die vervangen kan worden voor zijn broertje met een warmere tint.

Dus al met al, houd er rekening mee dat verlichting je met het volgende kan helpen:

• Het dag- en nachtritme van bewoners op jouw afdeling
• Beter eten door de betere kleuren van de verlichting
• Meer bewegen en minder moeite met oriënteren doordat verlichting in gang beter is
• Zitjes beter gebruiken in de woonkamer en daardoor meer op hun gemak in de woonkamer

Loop je ook een rondje op jouw afdeling en bekijk je waar je kunt verbeteren?