Een portie geluk bij de maaltijd
Blij ei is het thema van Keukentijgers in april. Aan de ene kant hebben we het over eiwit, dat van cruciaal belang is voor een goed voedingspatroon. Maar ‘blij ei’ gaat ook over hoe jij, je collega’s en de bewoners in het leven staan. In dit artikel is het tijd om het te hebben over een portie geluk bij bewoners.
Wat is geluk?
Als je start met definities zoeken in de wetenschap, zie je een grote verscheidenheid. Van een filosofische benadering naar een meer economische benadering dat je de boel voor elkaar hebt. Een veelgebruikte definitie van geluk is de subjectieve voldoening met het leven in het geheel (Veenhoven 2013). Dit begrip ligt inhoudelijk dichtbij het begrip tevredenheid met het leven (Boelhouwer en Bijl 2017). Dat hanteren we wij dan ook als definitie!
Hoe gelukkig zijn bewoners in de zorg?
Het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) heeft in 2017 een mooi onderzoek gedaan naar Gelukkig zijn in de ouderenzorg. Er is te lezen dat de mensen die in een verpleeghuis wonen weinig zin meer hebben in het leven. Het leven heeft voor hen weinig betekenis meer, ze kunnen niet meer genieten van dingen en zien geen doelen meer in het leven.
Op het meer persoonlijke, intieme vlak voelen ze zich vaak niet gelukkig, eenzaam en ongezond en hebben ze weinig doelen om voor te leven. Ook is er een aanwijzing dat er meer aandacht nodig is voor de persoonlijke leefsfeer van verpleeghuisbewoners. Het hebben van doelen, zie je ook terug in onderzoeken van Ruut van Veldhoven, Geluksprofessor.
Eten kan meer betekenis geven
We begrijpen dat wij met het eten & drinken en jouw rol daarin niet alles op kunnen lossen, maar we kunnen zeker bijdragen aan een mooiere dag van de bewoners. Andere studies laten zien dat dit een hoogtepunt is van de dag. Communiceer duidelijk de eetmomenten op de dag en laat ze daar ook naar toe leven. Ook kun je met terugkerende zaken, een eitje op donderdag, toe laten leven naar het moment van de donderdag.
Die zingeving zit ook in het zelf bijdragen. De bewoner ‘moet’ er zijn, omdat diegene altijd ’s ochtends de vorken neerlegt op tafel naast de borden. Kijk ook hoe je op die manier mensen een rol kunt geven, om dat doel te benadrukken.
Persoonlijke aandacht
Om gelukkiger te zijn, hebben de bewoners ook meer persoonlijke aandacht nodig, blijkt uit het onderzoek. Rondom het eetmoment is dit natuurlijk een heel mooi doel om mee aan de slag te gaan. Op elk bord ligt een portie eten, maar ook een portie geluk. Het is aan ons samen om er voor te zorgen dat ze dit ook nuttigen!
Op naar drie tips:
1. Interactie onderling
Mensen vinden het fijn om aandacht van medebewoners te krijgen. Je kunt in de groep zeggen ‘ik wil het graag over ei hebben met jullie. Hoe eet u uw ei het liefste?’ Probeer het in de groep te bespreken en ook dat mensen naar elkaar luisteren. Je kunt prima mensen daar ook op aanspreken ‘mmm, lekker hoe mevrouw Jansen dat beschrijft hè?’ Zo kun je die aandacht ook onderling vergroten en mensen die dus niet alleen van de zorgprofessionals ervaren, maar ook van elkaar.
Of als je ziet dat iemand verlegen is om een praatje, kun je ook het gesprek proberen te stimuleren tussen twee bewoners. ‘Meneer Blom, wilt u aan mevrouw Jansen vertellen met wie u vroeger altijd at?’ ‘En wat was dan het lievelingseten?’
2. Bezoek
Weet je dat er bezoek komt? Of is er net bezoek geweest? Je kunt de persoonlijke aandacht verlengen, door daarna nog er iets over te zeggen. ‘Wat leuk dat uw dochter net geweest is, voelde het fijn?’
3. Elkaar zien
Persoonlijke aandacht is ook gezien worden. Zorg er voor dat als jij de keuken opruimt, dat iemand uitzicht heeft op jou. Zo kun je soms een knipoog geven of heeft iemand in ieder geval zicht op een persoon. Alleen deze aandacht kan ook al bijdragen aan een mooiere dag!
Op naar dat portie geluk op het bord!

Wenda Linthorst
Moedertijger
Met enorm veel drive zet ik mij in voor Keukentijgers. Met mijn achtergrond in een advies- & onderzoeksbureau viel mij altijd op dat we veel vragen van de woonbegeleiders, verzorgenden en gastvrouwen die zich bezighouden met alle eetmomenten op de dag. Ga maar na, hoe zou jij vanavond koken voor ongeveer 10 personen, rekening houdend met de gezondheidsklachten die de mensen hebben en intussen nog allerlei andere taken doen? Naast het werk bij Keukentijgers werk ik interim binnen & buiten de zorg. Die mix word ik blij van en het versterkt elkaar ook!