Wat lukt wél als je dementie hebt?

De vervelende ziekte dementie zorgt er voor dat bewoners soms niet zo goed meer kunnen eten. In dit artikel kijken we naar wat wél lukt, om zo het eetmoment prettig te houden voor de bewoners van een zorgorganisatie.

Leef je eens in: Je verslikt je. Snijden lukt niet. Je prikt mis. Je begint te kauwen op een rietje omdat je dacht dat je het kon eten. Als het plezier van het eten af gaat, zien we dat mensen er natuurlijk meer tegenop gaan zien. Dan eet je gemakkelijk minder, krijg je soms extra medicatie en zo langzaamaan kom je in een vicieuze cirkel terecht. Laat maar zitten dat eten, of je pakt alleen even het vertrouwde eten van het bord en schuift het bord daarna aan de kant.
Genoeg voeding is essentieel om zo de juiste brandstof binnen te krijgen. Hier speel jij als gastvrouw, zorgprofessional of assistent van de woonkamer een enorm belangrijke rol in! Tijd om te kijken wat nog wél lang lukt!

IDDSI

Je hebt vast weleens van IDDSI gehoord. Dit is de manier om aan te geven hoe vermalen het eten is. Nummer 1 is appelsap. Nummer 7 is bijvoorbeeld een appel. In het midden zit nummer 4. Dit is een egale massa aan eten, denk aan een appelmoes zonder brokjes. Hoe zieker iemand is, hoe meer er naar het midden, die nummer 4, opgeschoven wordt.
Het eerste gemak is dus om eten te kiezen wat een beetje in het midden zit op de IDDSI ladder. Een banaan lukt iedereen langer om te eten dan de eerder genoemde appel. Ook is het voor die bewoner die extra moeite heeft, leuker om hetzelfde te eten dan om die gepureerde versie te krijgen.

IDDSI? Spreek uit als ‘ITSIE’

Vraag het

Praat met de bewoner om te achterhalen wat de wensen zijn. Soms kunnen de aanpassingen relatief klein zijn en voor verlichting zorgen. En lukt het echt niet meer via de bewoner? Probeer dan contact te leggen met familieleden en het eens aan hen te vragen.

Kleur!

Geef kleur aan het bord. Als het zicht afneemt en je zet op een witte tafel een wit bord met aardappelen en bloemkool, dan maak je het wel heel lastig. Leg een tafelkleed neer, doe alvast jus op de aardappelen en even wat bieslook over de bloemkool en het is voor de bewoners een stuk prettiger omdat ze verschillende kleuren op het bord zien.

Fingerfood

Leg geen grote cracker neer op tafel met roomkaas. Twee of drie kleine toastjes maken het gemakkelijker. Kijk altijd of je er voor kunt zorgen dat de bewoner iets zonder mes en vork kan eten, maar gewoon even met de hand. Patat lukt bijvoorbeeld vaak nog heel lang. Maak eens zoete aardappelfrietjes. Of kleine gehaktballetjes of falafel balletjes die je met je handen kunt pakken.

Geur

Alle zintuigen nemen af, dus ook reuk wordt minder als mensen ouder worden. Laat het gerust flink geuren bij het koken. Wil je het extra smaak geven? Pak dan niet te snel zout, maar kies kruiden of andere smaakmakers (zoals kaneel of gember) voor meer pit.